Ponad miliard złotych na modernizację gospodarstw rolnych

Ponad  miliard złotych z PROW 2007-2013 wypłaciła ARiMR rolnikom, którzy w 2007 r. złożyli wnioski o przyznanie pomocy na „Modernizację gospodarstw rolnych” i rozliczyli zrealizowane inwestycje. Spośród 12,5 tys. beneficjentów, którzy złożyli wnioski o płatność, ponad 80% otrzymało refinansowanie pokrywające połowę lub więcej kosztów bezpośrednich poniesionych na zrealizowane inwestycje. Umowy o przyznaniu pomocy z tego działania Agencja podpisała z 14,3 tys. rolników, a do rozpatrzenia pozostało już tylko około 270 najbardziej skomplikowanych wniosków złożonych w 2007 r. W związku z tym, że Agencja zaczęła też wypłacać pieniądze na realizacje inwestycji „z naboru” wniosków na „Modernizacje gospodarstw” z 2009 roku w wielu miejscach w Polsce handlowcom zabrakło maszyn i urządzeń, które chcą od nich kupić rolnicy, korzystając ze wsparcia Agencji.

Ponieważ zawieranie umów z wnioskodawcami z 2007 r. dobiega końca, większość Oddziałów Regionalnych ARiMR skierowała główną uwagę na rozpatrywanie wniosków przyjętych w 2009 r. na „Modernizację gospodarstw rolnych”. W skali kraju podpisano już z tegorocznymi wnioskodawcami ponad 1700 umów o przyznaniu pomocy finansowej. Część z nich zakupiła planowane ciągniki lub maszyny i złożyła wnioski o płatność. Takich inwestorów może szybko przybywać. Jednoczesne wypłacanie pieniędzy na realizacje inwestycji z obu naborów, a większość starających się o wsparcie zaplanowała zakup traktorów i innych maszyn i urządzeń dla rolnictwa, sprawiło, że w niektórych regionach kraju zaczęło sprzętu w składach po prostu brakować. Handlowcy nie nadążają z jego sprowadzaniem i rolnicy często muszą czekać na możliwość odebrania oczekiwanego przez nich modelu urządzenia  czy ciągnika.  Przed handlowcami stoi poważne zadanie, ponieważ aż około 50% wnioskodawców z tegorocznego naboru ubiega się o dofinansowanie na zakup maszyn i ciągników, a kulminacja wypłat pieniędzy dla nich nastąpi jesienią.

Łączna kwota dofinansowania przewidziana do wypłacenia w ramach umów o przyznaniu pomocy, podpisanych z wnioskodawcami  z 2007 r., wynosi ponad 1,815 mld zł. Ponad 87% tych wnioskodawców zrealizowało inwestycje i złożyło wnioski o płatność łącznie na sumę przekraczającą 1,3 mld zł. W 2007 r. ARiMR przyjęła 18,3 tys. wniosków na „Modernizację gospodarstw rolnych”. W drugim naborze, przeprowadzonym w tym roku, w okresie od 21 do 28 kwietnia,  do Oddziałów Regionalnych ARiMR złożono bezpośrednio lub przesłano pocztą blisko 25 tys. wniosków, w których rolnicy ubiegają się łącznie o dofinansowanie w wysokości  ponad 3,8 mld zł. Minister rolnictwa i rozwoju wsi Marek Sawicki podjął niedawno decyzję o zwiększeniu o blisko 280 mln euro, czyli do ponad 855 mln euro tegorocznej puli środków na wypłacenie pomocy finansowej rolnikom, którzy w 2009 r. złożyli wnioski na to działanie.  Przy takim zwiększeniu limitu środków, wsparcie na modernizację gospodarstw w trzynastu województwach Agencja będzie w stanie wypłacić, jak wszystko na to wskazuje, każdemu rolnikowi, który złożył prawidłowo wypełniony wniosek i rozliczy zgodnie z obowiązującymi procedurami przeprowadzoną inwestycje. Niestety w trzech województwach: lubuskim, zachodniopomorskim i wielkopolskim to się nie uda. W tych regionach zapotrzebowanie na środki, wynikające ze złożonych wniosków, przekracza bowiem wojewódzkie limity pieniędzy przewidziane na „Modernizację gospodarstw rolnych” w całym okresie realizacji PROW na lata 2007–2013 i dla części wnioskodawców udzielenie wsparcia nie będzie możliwe. Sytuacja ta dotyczy jednak tylko niewielkiej grupy rolników spośród blisko 25 tys., którzy złożyli wnioski na modernizację swoich gospodarstw w kwietniu 2009 r.

W wielu wnioskach z 2007 r. były błędy i brakowało wymaganych dokumentów. Agencja zwróciła się do rolników o uzupełnienie tych wniosków. Ponadto duża grupa rolników skorzystała z możliwości, jaką stworzył minister rolnictwa nowelizując rozporządzenie o przyznawaniu pomocy z tego działania, wprowadzając zmiany do swoich biznesplanów i zdecydowała się np. na zakup innej maszyny niż pierwotnie zakładali. Z rolnikami, którzy składali wnioski w 2007 r. ARiMR mogła rozpocząć podpisywanie  umów o przyznaniu  pomocy w IV kwartale 2008 r., po otrzymaniu pełnej akredytacji na to działanie. Pracownicy Agencji skoncentrowali się wtedy  na podpisywaniu umów z tymi rolnikami, którzy złożyli poprawnie wypełnione wnioski i nie zmieniali planowanych zakupów. Przesunęło się natomiast w czasie podpisywanie umów z tymi beneficjentami, którzy poprawiali lub uzupełniali swoje wnioski złożone w 2007 r. Takie wnioski, zgodnie z obowiązującymi procedurami, trzeba było poddać  ARiMR ponownej weryfikacji. Duża grupa rolników zrezygnowała z wprowadzenia koniecznych poprawek i uzupełnień do swoich wniosków i ich wnioski niespełniające kryteriów przyznania pomocy ARiMR musiała odrzucić.

Wstępna weryfikacja tegorocznych wniosków na „Modernizację gospodarstw rolnych” wykazała, że rolnicy przygotowali je lepiej niż złożone w 2007 roku ale i tym razem nie ustrzegli się błędów. Większość z nich polegała na zadeklarowaniu innej powierzchni działek w gospodarstwach w stosunku do deklaracji złożonych we wnioskach o płatności bezpośrednie. Konieczność dokonania poprawek w złożonych wnioskach sprawiła, ze do końca sierpnia Agencja podpisała z tegorocznymi beneficjentami blisko 1300 umów o przyznaniu pomocy na modernizację gospodarstw, a planowała, iż będzie ich znacznie więcej. Dodatkowa grupa pracowników skierowana w OR ARiMR do rozpatrywania tych wniosków daje gwarancję, że liczba umów podpisywanych z beneficjentami ubiegającymi się w br. o pomoc na „Modernizację gospodarstw rolnych” będzie sukcesywnie wzrastała, a to ożywi popyt na sprzęt rolniczy, ponieważ połowa rolników ubiega się o dofinansowanie na zakup ciągników i maszyn.

Ze złożonych w 2007 i 2009 roku wniosków o przyznanie pomocy na „Modernizację gospodarstw rolnych” wynika, że rolnicy planowali kupić maszyny i urządzenia rolnicze za około 9,8 mld zł. ARiMR może dofinansować do 60% poniesionych przez rolników kosztów, lecz nie więcej niż 300 tys. zł, jakie rolnik poniesie na zrealizowanie inwestycji założonej w „biznesplanie”, który dołączył do wniosku złożonego w Agencji.

Inwestycje rolników na zakup maszyn i urządzeń rolniczych są kontynuacją trendu, który pojawił się już w latach 2004 – 2006 przy wdrażaniu Sektorowego Programu Operacyjnego wspierającego rozwój i unowocześnianie rolnictwa. Z tego programu skorzystało blisko 21 tys. rolników, a spośród nich ponad 80% inwestowało w zakup sprzętu rolniczego. Beneficjentom, którzy ubiegali się o pomoc na „Inwestycje w gospodarstwach rolnych” Agencja wypłaciła z „ SPO Rolnego” ponad 2 miliardy zł. Kwota ta stanowi blisko jedną trzecią wszystkich środków wydanych przez ARiMR z tego programu.