Obrona przed zagrożeniem

Z każdym tygodniem, a nawet z każdym dniem rozwiewają się nadzieje rządu na bezbolesne  przeczekanie światowego kryzysu gospodarczego. Kolejne prognozy ekonomiczne coraz bardziej obniżają przyszłoroczne tempo wzrostu w naszym kraju. Tymczasem w działaniach rządu nie widać żadnego pomysłu, żadnej sensownej koncepcji przeciwdziałania narastającemu spowolnieniu naszej gospodarki..

Wydaje się, iż rząd Donalda Tuska liczy na przeczekanie kryzysu i żywi nadzieję na ograniczenie jego wpływu na polską gospodarkę poprzez działania państw zachodnich i instytucji unijnych.  Brak właściwej diagnozy kryzysu powoduje, iż zamiast realnej polityki przeciwdziałania zjawiskom kryzysowym mamy do czynienia jedynie z dążeniem do polaryzacji społeczeństwa na tle   rezygnacji z suwerenności monetarnej.W tym dążeniu ujawnia się cały brak zrozumienia istoty obecnego kryzysu światowego, wynikającego min z  braku kontroli nad procesami globalizacyjnymi. Polaryzacja na zwolenników i przeciwników polskiej waluty jest wygodna dla głównych sił politycznych podczas gdy w celu zaradzeniu nadchodzącemu kryzysowi konieczne są skoordynowane działania broniące interesów Polaków względem finansowych grup interesów jak i szerzącym się egoistycznym postawom wysokorozwiniętych państw Unii Europejskiej. Bierność ta  wynika też z lęku przed przyznaniem się do bankructwa dotychczasowej ideologii gospodarczej wyznawanej przez partię rządzącą i intelektualną nieporadnością w sytuacji, gdy wszystkie „pryncypia” tej ideologii  okazały sięźródłem zagrożenia naszej gospodarki. Bowiem zasadniczym czynnikiem wystawiającym polską gospodarkę na niebezpieczeństwo światowego kryzysu była sprzedaż większości polskich banków  i nnych największych przedsiębiorstw inwestorom strategicznym z państw dzisiaj ogarniętym kryzysem instytucji finansowych.

Dziś „strategiczni” właściciele polskich banków podejmują próby wytransferowania środków finansowych z Polski w celu ratowania płynności „spółek-matek” przy bierności organów nadzorczych i pasywności rządu. Drugim zasadniczym czynnikiem wystawiającym polską gospodarkę na niebezpieczeństwo była wieloletnia polityka schładzania gospodarki przy pomocy  wysokich stóp procentowych co doprowadziło do wypchnięcia polskiego długu za granicę i wysokich obecnie kosztów „rolowania” tego długu. Polityka ta zagraża krachem finansowym w sytuacji gdy  koncerny zagraniczne, będące  największymi polskimi eksporterami, wobec spadku popytu na rynkach międzynarodowych przede wszystkim ograniczają produkcję w zagranicznych, a nie macierzystych  zakładach. Ograniczenie bowiem eksportu, który w dominującej części znajduje się w rękach zagranicznych może spowodować radykalny spadek rezerw walutowych ze wszystkimi konsekwencjami tego faktu.  Obecny kryzys gospodarczy ujawnia w całej rozciągłości fałszywość szeroko lansowanej tezy o anacjonalnym charakterze międzynarodowego kapitału.

Efektem „umiędzynarodowienia” polskiego systemu bankowego jest dziś polityka wytransferowywania środków finansowych z polskich banków  i tym samym radykalne ograniczenie możliwości kredytowania polskiej gospodarki. Radykalny wzrost restrykcyjności polityki kredytowej uderza nie tylko w budownictwo mieszkaniowe, ale w całą sferę produkcyjną i eksportową. Ta sytuacja prowadzi do skokowego spowolnienia rozwoju gospodarczego naszego kraju. Dlatego jedynie marketingowym jest w tej sytuacji pomysł rządu przyspieszenia wprowadzenia Polski do strefy euro. Zamiast wspierać eksporterów rząd prowadzi politykę, która doprowadzi  w najbliższych latach do  wzmocnienia polskiej waluty i dalszego ograniczenia polskiego eksportu. Upowszechnianie przekonania, iż euro jest ratunkiem na obecny kryzys wynika albo z niezrozumienia obecnej sytuacji i mechanizmów funkcjonowania gospodarki, albo z uwzględniania wyłącznie  interesów kapitału spekulacyjnego,  lobby „kredytowo-turystycznego” jak i importerów wypychających polskich pracowników na bezrobocie lub emigrację.

Najważniejszym obecnie działaniem rządu i instytucji nadzorujących polski rynek finansowy powinny być działania, które   z jednej strony zapobiegną wytransferowywaniu środków finansowych za granicę, z drugiej zaś doprowadzą do  utrzymania akcji kredytowej polskiej gospodarki na przedkryzysowym poziomie.

Niezbędnym jest wysiłek dyplomatyczny który nie dopuści do powołania ponadnarodowych form nadzoru finansowego, co pozbawiłoby nasze państwo możliwości skutecznego nadzoru nad własnym rynkiem  finansowym, i przerzuciłoby koszty kryzysu międzynarodowych instytucji finansowych na barki państw satelickich  do których próbuje się wtłoczyć Polskę. Dlatego zadziwiająca jest bezradność rządu i Komisji Nadzoru Finansowego  przy wytransferowywaniu środków finansowych z Polski. Konieczne jest wzmocnienie, także  ustawowe w trybie pilnym, możliwości przeciwdziałania takim praktykom  i zwiększenia przejrzystości rynku finansowego.
Konieczne jest dekapitalizowanie państwowych banków i gwarancje rządowe, tylko dla nich, bowiem wzmocniłoby to możliwości finansowania tych obszarów gospodarki z których wycofują się banki zagraniczne. Gwarancje dla wszystkich banków, także zagranicznych, które wytransferują środki  z naszego systemu finansowego  byłoby działaniem nieodpowiedzialnym i przerzucającym koszty ich kryzysu na barki polskich podatników, Za nieporozumienie należy więc uznać rozważanie nad spełnieniem żądań instytucji zagranicznych w przedmiocie gwarancji dla ich potencjalnie przynoszącego straty działania. W tym rozwiązaniu polski podatnik nie dość że jest dotknięty błędami instytucji zagranicznych to jeszcze nie mając na nie wpływu miałby gwarantować wysokie wynagrodzenia w tych podmiotach, a w razie błędnych, a czasami szkodliwych działań ponosić ich konsekwencje.

W związku z wycofywaniem się instytucji zagranicznych państwo powinno wesprzeć finansowanie infrastruktury oraz budownictwa mieszkaniowego z którego finansowania gremialnie wycofały się banki. Te działania muszą być wsparte  przyśpieszeniem pozyskiwania środków unijnych i z międzynarodowych instytucji finansowych przeznaczonych na inwestycje infrastrukturalne. Niepokojące jest ogromne opóźnienia w pozyskiwaniu środków unijnych na polskie inwestycje. Napływ tych środków przeciwstawiłby się także nadmiernej  deprecjacji polskiej waluty.

Zasadnicze znaczenie dla przeciwdziałania narastaniu kryzysu gospodarczego jest zablokowanie pakietu energetyczno-środowiskowego lansowanego przez Unię Europejską oraz nowe inwestycje w energetykę opartą o węgiel, będące źródłem naszej przewagi konkurencyjnej. Zgoda prezydenta Kaczyńskiego  na ubiegłorocznym marcowym szczycie Unii Europejskiej na wdrożenie pakietu energetyczno-klimatycznego mogłoby nas pozbawić wszelkich korzyści finansowych  płynących z członkostwa w tej organizacji.  
Inne działania lansowane przez Unię, takie jak likwidacja limitów inwestycji zagranicznych i w  instrumenty pochodne przez Otwarte Fundusze Emerytalne nie tylko wystawiłyby polskich emerytów na niebezpieczeństwo utraty  zabezpieczenia emerytalnego, jak dowodzi obecny kryzys, ale także osłabiłyby możliwości inwestycyjne polskiej gospodarki.

Polska nie uniknie  negatywnych skutków obecnego kryzysu instytucji finansowych i kryzysu gospodarczego, ale skutki te można wyraźnie ograniczyć. Bierność rządu, czy działania takie jak koncepcja wejścia do strefy euro, oraz gwarancje dla pożyczek międzybankowych są działaniami potęgującymi zjawiska kryzysowe. Podobne skutki może mieć także polityka finansowego wspierania wszystkich banków w Polsce zagrożonych utratą płynności. Na barki podatników nie można bowiem przerzucać odpowiedzialności za chciwość zagranicznych instytucji finansowych.

Trudne sytuacje zawsze są sprawdzianem umiejętności rządzenia. Jednak obecny kryzys odsłania słabość i rządu i opozycji niezdolnych do przeciwstawienia się temu wyzwaniu. Brak realnej reakcji na zagrożenia kryzysowe powoduje, iż cały naród będzie ponosił koszty błędów dotychczasowej polityki gospodarczej, i za kryzys zapłacimy więcej niż gdyby główne siły polityczne były zdolne do prowadzenia polityki opartej na fundamencie patriotyzmu gospodarczego. Najbardziej niepokojące w obecnej sytuacji jest to, że dominujące partie polityczne, zamiast pracować nad ograniczeniem skutków kryzysu poświęcają się polaryzowaniu społeczeństwa w sprawie wprowadzenia euro, a nie zapobieganiu narastającego kryzysu. Dlatego Prawica Rzeczpospolitej w swoim programie antykryzysowym proponuje działania pomagające obywatelom naszego kraju przetrwać zawieruchę finansów światowych, a nie zagranicznym akcjonariuszom i spekulantom.

Marian Piłka